GELİRE ENDEKSLİ SENET GES NEDİR?.. NE ANLAMA GELMEKTEDİR?..

Hazine ve Maliye Bakanlığı; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yatırımlarını Tl cinsi varlıklara yönlendirecek alternatif yatırım araçlarını ekonomiye kazandırmaya devam ediyor. Ges Nedir? Ges Ne Demektir?

Kamuoyuna GES olarak yansıyan, KİT statüsündeki bazı kamu kuruluşlarının bütçeye aktarılan hasılatlarına endekslenen Gelire Endeksli Senet sistemide bu araçlardan birisi.

GES konusunun açıklanması ile birlikte GES Nedir, GES ne demektir, Gelire endeksli senet nedir gibi soruların cevapları araştırılır oldu. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını yakından ilgilendiren gelire endeksli senet ile ilgili önemli bazı bilgileri derledim.

GELİRE ENDEKSLİ SENET NEDİR?.. NE ANLAMA GELMEKTEDİR?..

Ülke genelinde yatırım sahiplerinin mevcut tasarruflarını Türk lirası varlıklarda tutmasını sağlamak ve tasarrufa yönlendirilecek kaynakların Türk lirası araçlarda değerlendirilmesini teşvik etmek maksadıyla; sadece gerçek kişilere sunulacak olan, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki bazı kurum veya kuruluşların bütçeye aktarılan paylarına endekslenen senetlerdir.

Bu tür devlet iç borçlanma senetlerinin esas amacı yatırımcı tabanının genişletilmesi ve yatırımların türk lirası varlıklarda tutulmasını sağlamaktır.

GELİRE ENDEKSLİ İÇ BORÇLANMA SENETLERİ İLE İLGİLİ (GES’LERLE İLGİLİ) 10 SORU 10 CEVAP

Soru 1- İç Borçlanma Senetleri hangi KİT’ lerin gelirine endeksli olacak?..

GES’ ler 1933 yılında kurulan ve bu tarihten itibaren çeşitli isimler altında faaliyet yürüten, 1984 yılından sonra ise Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve;

12 Mayıs 1997 tarihinde kurulan, kurulduğu tarihten bu yana kamuya önemli miktarda kaynak aktarımı yapan Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden (KEGM) genel bütçeye aktarılan hasılat paylarına endeksli olacak.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünce (KEGM) yıllara göre genel bütçeye aktarılan hasılat tutarları

Kamuya Aktarılan Kaynak (Milyon TL)	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
	13	15	30	54	51	27	21	31	28	38	61	88	124	176	214	226	304	371	427	669	963

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü vermiş olduğu hizmetlerinden dolayı Ülke ekonomisine dolaylı yönden büyük katkı sağlamaktadır. Gemi Trafik Hizmetleri, Kurtarma/Yardım Hizmetleri, Seyir Yardımcıları Hizmetleri, Deniz Haberleşme Hizmetleri, Kılavuzluk ve Römorkaj Hizmetleri ile denizlerimizde seyir emniyeti artırılmakta ve deniz çevresi deniz trafiğinin olası kötü etkilerinden korunması sağlanmaktadır.

https://www.kiyiemniyeti.gov.tr/hakkimizda

Soru 2: GES sistemine sadece döviz hesaplarını bozduranlar mı girebilecek?..

İhraç edilecek olan iç borçlanma senetlerinde böyle bir durum söz konusu değil. Gerçek kişi, bireysel tüm yatırımcılar sisteme dahil olabilecek.

Soru 3: GES’ lere yatırım yapmak isteyen bireysel yatırımcılar hangi adımları izleleyecek?..

Bu konuda bankalardan her türlü bilgi alınabilir. Senetleri almak içinde ilgili bankalara müracaat etmek yeterli.

Soru 4: GES’lerde vade süresi ve vade sonu getirisi nasıl hesaplanacak?..

İç borçlanma senetlerinin vadesi başlangıçta 6 ay olarak belirlendi. Devam eden süreçte ise 1 yıl ve/veya farklı sürelerde de ihraç yapılması öngürülüyor.

Soru 5: Senet gelirleri için belirlenen asgari (alt sınır) bir gelir oranı söz konusu mu?.. Söz konusu ise bu oran nasıl belirlenecek?..

Senetlerin ihracı aşamasında Hazine ve Maliye bakanlığı tarafından her bir kupon ödemesine esas teşkil edecek bir getiri oranı belirlenecek.

Soru 6: Duyuru ve talep toplama işlemleri nasıl gerçekleştirilecek?

Talep toplama süreci, senede ilişkin özellikler, senet ihraç duyurusunun yer verildiği dokümanlar bakanlığın internet sayfasından kamuoyu ile paylaşılacak.

Ancak senetler halka arz yolu ile ihraç edileceğinden talep toplama süreci, ilgili bankalarla birlikte gerçekleştirilecek. Aracı bankalar vatandaşın bilgilendirilmesi noktasında gerekli çalışmaları yapacaktır.

Soru 7: Ürün hangi bankalar aracılığıyla gerçekleştirilecek?

Halka arz talep toplama işlemleri ilk etapta devlet bankaları aracılığı ile olacak. Halk Bankası, Ziraat Bankası ve Vakıflar Bankası bu işin öncüleri olacak.

Soru 8: Vatandaşların gelir paylarındaki değişimlerden olumsuz etkilenmesi nasıl önlenecek?

Senedin nihai getiri oranı, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen getiri oranının hasılat payı gerçekleşmeleri çerçevesinde hesaplanacak endeks değeriyle çarpılması yoluyla ortaya çıkacak.

İlgili endeks değeri asgari 95 ve azami 110 seviyesinde olabilecek. Bu kapsamda yatırımcıya ilan edilen kupon oranının asgari yüzde 95’ine denk gelen bir getiri garantisi sunulurken hasılat payları gerçekleşmelerinin projeksiyon tutarının üzerinde olması durumunda yatırımcı daha yüksek bir getiri elde edebilecek.

Soru 8: Tüzel kişiler, şirketler sisteme dahil olabilecek mi?..

Devlet iç borçlanma senetleri sadece gerçek kişilere ihraç edilebilecek.

Soru 9: Farklı yatırım araçlarını kullanan (kur korumalı mevduat vb.) vatandaşlar söz konusu senetleri alabilecekmi?

Bu konuda bir kısıtlama bulunmamaktadır. Tüm vatandaşlar bu senetlerden satın alabilir.